Teoria Ograniczeń w zastosowaniu w edukacji – TOCFE (od ang. Theory of Constraints for Education) jest nie nastawioną na zysk (non profit) fundacją założoną w 1995 roku w celu rozpowszechniania w systemach edukacji na całym świecie narzędzi i metodologii TOC opartych na zasadach logicznego wnioskowania. Zastosowanie TOC w szkołach umożliwiło dzieciom nauczenie się efektywniejszego myślenia i porozumiewania się, tym samym podnosząc ich podstawowe umiejętności i zdolności podejmowania bardziej odpowiedzialnych decyzji.
Czy kiedykolwiek zdarzyło się Państwu poświęcić czas, energię a może i narazić na szwank zawodową reputację poprzez przyłączenie się do nowej idei tylko po to by się rozczarować i czuć sfrustrowanym gdy zawiodła ona oczekiwania i pokładane w niej nadzieje? Trudno się dziwić, że nauczyciele nie chcą wprowadzać nowej metodologii, planów doskonalenia, bądź reform bez gwarancji rzeczywistych wyników.
Ukierunkowane narzędzia, metody badawcze i zastosowania Teorii Ograniczeń (TOC) zdołały przezwyciężyć uzasadniony sceptycyzm nauczycieli do kolejnej nowej idei. Przy użyciu wynikania przyczynowo-skutkowego i jego diagramów TOC dostarcza prostych narzędzi do systematycznego rozwiązywania problemów, gdziekolwiek się one pojawią, czy to na placu zabaw, w podręczniku, czy w opóźnionym szkolnym planie doskonalenia. Proces logicznego wnioskowania jest tak prosty i ogólny, że może zostać użyty w istniejących już, wartościowych programach.
„TOC tworzy pomost pomiędzy ‘dobrymi’ pomysłami a ich przewidywanymi korzyściami” – dr Suzanne Klein.
Skuteczność potwierdzona w praktyce
Korzystając z procesów TOC wspomagających skuteczną realizację dobrych pomysłów, by przyniosły pożądane efekty, uczniowie 7 klasy ze szkoły w Detroit, Michigan w ciągu 3 lat poprawili swoje wyniki w testach stanowych MEAP o 40%. W Arlington, Texas narzędzia TOC pozwoliły na zredukowanie, w 6 miesięcy, liczby nie zdanych egzaminów o 20%.
Narzędzia TOC sokratycznie umożliwiają uczniom zidentyfikowanie i podważenie założeń dotyczących ich samych i innych, zmieniając tym samym ich perspektywy, jak mówi nauczyciel z Hutcheson, pan Freeman:
„Większość [uczniów] nie myśli o problemach jakie przed nimi stają. Radzą sobie z nimi najlepiej jak potrafią. Procesy wnioskowania pomagają przekonać ich, że mogą coś zrobić i mają wpływ na własną sytuację. Już sama świadomość, że mają wpływ na swoje losy jest inna od tego, co wcześniej wiedzieli.”
Użycie procesów TOC umożliwiło szóstoklasistce Rachel Alcarez z Los Angeles, Kalifornia dostrzeżenie powiązań między podejmowanymi przez nią działaniami a ich konsekwencjami. Nie tylko pozwoliło jej to lepiej zrozumieć sytuację, ale zmieniło jej podejście, pociągając działania mające na celu rozwiązanie problemu. „Jeśli spojrzycie na moje drzewo [logicznego wynikania], zobaczycie literę S, dlatego, że Steven był moim największym wrogiem. Teraz myślę, że zostaniemy przyjaciółmi.”
Zastosowany do nauczanych treści, proces TOC, umożliwia uczniom połączenie informacji, w logiczną całość, by mogli przedyskutować zagadnienie i zrozumieć je, zamiast jedynie zapamiętywać podawane informacje.
„Zawsze uczyłam w oparciu o sprawdzone metody naukowe. Przez lata moi uczniowie mieli problemy z treściami, które miały się znaleźć w pisanych przez nich pracach (ułożeniem planu i utrzymaniem spójności). Po zajęciach o przyczynach i efektach zrozumiałam, że uczniowie muszą rozumieć te pojęcia przed przystąpieniem do pisania. Ten kurs zmienił zupełnie moje podejście do nauczania. Teraz widzę, że to proces jest problemem, nie uczniowie.”
Procesy wnioskowania TOC mają zasięg ogólnoświatowy, działają bez względu na wiek, różnice kulturowe, czy system polityczny. Ponad 30 000 malezyjskich nauczycieli nauczania początkowego zostało przeszkolonych z TOC w listopadzie 2000roku. W Meksyku Sekretarz Edukacji Nevo Leon polecił szkolenie w zakresie TOC wszystkim nauczycielom i uczniom w swoim okręgu zapoczątkował program szkoleniowy TOC na szeroką skalę.
Nie ma potrzeby podziału między nauczanie treści akademickich i umiejętności życiowych, skoro można posłużyć się jednym procesem. Istnieje metoda prowadząca nie tylko do osiągania akademickich standardów (miar i kryteriów), ale i odpowiedzialnego podejmowania decyzji. Tą podstawową umiejętnością jest zdolność do jasnego myślenia i komunikowania się.
TOCFE działa w takich krajach jak:
Brazylia, Ekwador, Filipiny, Holandia, Izrael, Kolumbia, Kostaryka, Malezja, Meksyk, Polska, Republika Południowej Afryki, Rosja, Serbia, Singapur, Tajlandia, Tajwan, Trynidad i Tobago, Stany Zjednoczone Ameryki, Wenezuela, Wielka Brytania.
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania
Co to właściwie jest TOC?
Teoria Ograniczeń (od angielskiego Theory of Constraints - TOC) jest zbiorem metod badawczych do rozwiązywania problemów na drodze systematycznego, logicznego wnioskowania.
Czym TOC różni się od innych programów doskonalenia realizowanych w edukacji?
TOC proponuje bardzo proste, bardzo ściśle ukierunkowane narzędzia umożliwiające, dzięki odpowiedniej strukturze odnalezienie, krok po kroku, podstawowej przyczyny problemu. Techniki obrazujące przyczynę i skutek są łatwo przyswajane przez dzieci w różnym wieku, o różnych zdolnościach i narodowościach.
Czy TOC może zostać włączona do obecnie istniejącego programu, bez potrzeby jego zmian?
Tak, narzędzia TOC współpracują z innymi najlepszymi rozwiązaniami wspomagając je i wzmacniając. Przykładem jest Program Mediacji i Rozwiązywania Konfliktów w Grupach Rówieśniczych (The Peer Mediation Conflict Resolution Program). “Nasz poprzedni program skupiał się na tym czego ludzie chcą, co prowadziło do niemożliwych do zaakceptowania kompromisów”, zauważył Will Stentz. „Dzięki TOC mamy program skupiający się na ludzkich potrzebach. Wszyscy, cała grupa, jest zgodna, że jest to najbardziej efektywny sposób mediacji jakiego kiedykolwiek używaliśmy.”
Jakie korzyści TOC może przynieść nauczycielom?
Silne ukierunkowanie technik stosowanych przez TOC umożliwia eliminowanie konfliktów i innych nieproduktywnych działań pochłaniających tak wiele emocji, energii i czasu.
„Gdy zaczęliśmy korzystać z Programu Mediacyjnego TOC, byliśmy w stanie dotrzeć do przyczyn leżących u podstaw, takich jak lęk, zazdrość itp. Uczniowie wychowywani w samoświadomości nie odczuwali potrzeby nękania innych. Uważam, że to niezwykłe i wspaniałe osiągnięcie.”
Ben Walker, Dyrektor Grosse Pointe, Michigan, USA
„TOC pokazuje, że to nie ludzie są problemem, ale sytuacja"
Becky Barr, 14 lat, Nicevile, Florida, USA
2011 - 26-28 października - XIII Międzynarodowa Konferencja TOCFE znowu w Polsce "Myślę, Rozumiem, Wiem - Zastosowanie Technik TOC w procesie uczenia się" relacja na stronie organizatora MSCDN
Zastosowanie Technik TOC w procesie uczenia się - artykuł w Bliżej Przedszkola
Chmurka to świetne narzędzie do rozwiązywania konfliktów - artykuł Gazeta Wyborcza
Jak chmurka, gałąź oraz drzewko moga uczyć twórczego myślenia - artykuł Gazeta Wyborcza
Szkolne zwierzaki - sposób na skonfliktowanych nauczycieli - artykuł Gazeta Wyborcza
Zdaniem Jarosława Zaronia współcześni uczniowie są "wielozadaniowi" - artykuł Gazeta Wyborcza
Katolickie Radio Płock - Pod koniec października w Płocku odbędzie się konferencja edukacyjna
Katolickie Radio Płock - w Płocku ostatni dzień konferencji edukacyjnej
Katolickie Radio Płock - w Płocku trwa konferencja edukacyjna
Portal Plocman - Intelektualna uczta w Domu Technika
Portal Plocman - Niekonfliktowy kilkulatek? – zaproszenie na warsztaty dla rodziców
Portal Plocman - Rozwiąż konflikt po angielsku
Portal Plocman - Zobacz, zapamiętaj, zastosuj
Radio Dla Ciebie - XIII Międzynarodowa Konferencja Edukacyjna "Myślę - Rozumiem - Wiem. Zastosowanie technik TOC w uczeniu się"
Jeżeli są Państwo zainteresowani uzyskaniem dalszych informacji o zastosowaniach TOC oraz proponowanych programach prosimy o kontakt.
z poważaniem
Agnieszka Szepielow
aszepielow@toc-consulting.pl
